Hiểu về khái niệm lãi suất âm
Lãi suất âm chỉ việc người gửi tiền sẽ phải trả phí cho các khoản tiền tiết kiệm, đi ngược lại với quy tắc thông thường là người gửi tiền nhận được tiền lãi.
Lãi suất được định nghĩa là cái giá phải trả để vay tiền. Lãi suất âm xảy ra khi người đi vay tiền nhận được thêm lãi từ người cho vay. Đây là điều bất thường xảy ra khi trình trạng suy thoái kinh tế, chính sách tiền tệ và áp lực từ thị trường đẩy lãi suất danh nghĩa về 0.
Chính sách lãi suất âm
Lãi suất âm xảy ra trong thời gì giảm phát, suy thoái kinh tế. Lúc này người dân và doanh nghiệp có xu hướng tích trữ tiền thay vì tiêu tiền, điều này làm suy yếu nền kinh tế. Bởi khi nhu cầu biến mất thì giá các mặt hàng giảm xuống, tăng trưởng GDP đình trệ, tỷ lệ thất nghiệp tăng. Nhằm đối phó với tình trạng này các ngân hàng Trung ương đã giảm lãi suất về 0 nhưng không đủ để kích thích đi vay và cho vay nên lãi suất âm là một biện pháp cuối cùng.
Lãi suất âm của ngân hàng trung ương làm giảm chi phí vay trên toàn bộ các công cụ, các doanh nghiệp và hộ gia đình nhận được các khoản vay rẻ hơn. Đồng thời nó làm suy yếu đồng tiền của quốc gia. Khi một loại tiền tệ yếu hơn mang lại cho quốc gia xuất khẩu một lợi thế cạnh tranh và thúc đẩy lạm phát bằng cách tăng cao chi phí nhập khẩu, từ đó tạo ra động lực để thúc đẩy nền kinh tế
Chính sách lãi suất âm được đưa ra với kỳ vọng kích thích tăng trưởng cho nền kinh tế suy thoái để đạt được những hiệu quả túc đẩy cho vay nhiều hơn để không lãng phí nguồn tiền huy động đang có của ngân hàng cũng như tổ chức tài chính.
Theo chính sách lãi suất âm, các tổ chức tài chính bắt buộc phải trả lãi cho việc gửi khoản dự trữ vượt mức với Ngân hàng Trung ương. Bất kỳ khoản tiền mặt dư thừa nào vượt quá mức Ngân hàng trung ương phạt các tổ chức tài chính vì giữ tiền mặt với hy vọng thúc đẩy họ tăng cường cho vay đối với các doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Lãi suất âm đã trở thành một bộ công cụ của ngân hàng trung ương để ứng phó với suy thoái kinh tế khi lãi suất danh nghĩa đã rất thấp. Tuy nhiên chính sách này có những rủi ro như làm giảm lợi nhuận của ngân hàng khiến ngân hàng cho vay ít đi và người dân có thể rút khoản tiền gửi của họ về tích trữ trong nhà, từ đó dẫn tới nguy cơ cạn kiệt tiền mặt tại các ngân hàng rồi khiến lãi suất tăng trở lại.